Ayntâb’daki Ermenilerin Sosyal Statüleri ve Vakıflar (XIX. Yüzyıl Sonları ve XX. Yüzyıl Başları) | Yrd. Doç. Dr. Celâl PEKDOĞAN

Ermeni sorunu, sorunun tarafları olan Türklerle Ermeniler tarafından değil, dönemin Avrupa büyük devletleri tarafından, XIX. yüzyılın son çeyreğinde yaratılmış bir yapay sorundur. Bu nedenle Ermeni sorununun, sorun değil, bir konu olarak ele alınması gerekir. Çünkü bilim adamları tarafından arşiv belgelerine dayalı olarak yapılan araştırmalarda, Ermeniler, yüzyıllar boyu Osmanlı Devlet idaresinde, üst düzey sorumluluklar üstlenmişler, Anadolu’nun köylerinde, kasabalarında çiftçilik, mahallî endüstri ve küçük çapta ticaretle uğraşmışlar; şehirlerde ise iç ve dış ticaret, sarraflık, bankerlik ve müteahhitlik gibi işler yapmışlar, engin bir hoşgörü ve tolerans içinde eşit yurttaşlar olarak huzur içinde yaşamışlardır.

Ermeni yazarlardan Sarafyan’a göre, 1064-65 yılında Ani’den göç eden Ermenilerden bazıları ve Erzurum’dan küçük bir grup Ayntâb’a yerleşmiş ve bu tarihten sonra zaman zaman buraya göçler devam etmiştir. Hatta 1914 yılından hemen önce birçok Ermeni girişimci, Arapgir, Sason, Talas, Diyarbekir, Maraş, Kilis gibi şehirlerden ve İran’dan Ayntâb’a göç etmişler ve kentin Ermeni nüfusunun seviyesini yükseltmişlerdir...

Metnin tamamı için tıklayınız...