Kirkor Zohrap Efendi ile Cizrelizâde Mehmed Raif Efendi’nin Ermeni Meselesi’ne Dair Yaklaşımları | Yrd. Doç. Dr. Erdoğan KELEŞ

Şark Meselesi veya Doğu Sorunu olarak adlandırılan, Türkleri önce Balkanlardan daha sonra da Anadolu’dan çıkarmayı amaç edinen politika, XVIII. yüzyıl sonu ve XIX. yüzyıl başlarından itibaren çok yönlü olarak Avrupa devletleri tarafından uygulanmaya başlanmıştır. Hıristiyan Avrupa milletlerinin Müslüman Şark milletlerini iktisadi ve siyasi nüfuzları altına almak amacıyla yürüttükleri politika olarak da tanımlanan Şark Meselesi, Osmanlı Devleti’nin parçalanmasını ve taksimatını içerdiğinden XIX. yüzyıldan itibaren Avrupa diplomasisinin en önemli konusu haline gelmiştir. Bu özelliği ile Şark Meselesi bir Avrupa meselesidir. Avrupa devletleri bu itilaflı meselelere daima kendi menfaatlerine ve hırslarına göre müdahale etmişlerdir. Bu hırsları hiçbir zaman sönmemiştir. Ermeni meselesi ise sömürgeci Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti’ne karşı uygulamak istedikleri genel politikanın sadece Doğu Anadolu bölgesinde uygulanan kısmını teşkil etmektedir. Kısacası, Ermeni meselesi Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’ne karşı uyguladıkları politik bir meseleden başka bir şey değildir...

Metnin tamamı için tıklayınız...