XIX. Yüzyılın Sonlarında Halep Vilayetinde Ermeni Nüfus | Dr. Sadettin BAŞTÜRK

1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı (93 Harbi) sonrası Osmanlı Devleti’nin Rusya ile imzaladığı 3 Mart 1878 tarihli Ayestefanos (Yeşilköy) Antlaşması’na başta İngiltere olmak üzere Avrupalı devletler itiraz etmiş ve antlaşmanın yürürlüğe girmesini engellemişlerdir. Avusturya-Macaristan, Fransa ve Almanya’nın da katılımıyla batılı devletler Osmanlı’nın kaybettiği topraklar üzerinde çıkarlarını dengeleyebilmek için yeni bir kongre düzenlemeyi kararlaştırmışlardır. Haziran 1878’de Berlin toplanan batılı devletler bir aylık bir çalışmadan sonra 13 Temmuz 1878’de Berlin Antlaşması adıyla yeni bir antlaşma hazırlamış ve Osmanlı Devleti de dâhil olmak üzere imzalanmış ve yürürlüğe girmiştir. Yürürlüğe girmemiş olan Ayestefanos (Yeşilköy) Antlaşması’nda yer alan Osmanlı egemenliğindeki Ermenilerle ilgili 16. madde Berlin Antlaşması’nda da 61. madde olarak hemen aynen yer almıştır. Berlin Antlaşmasının 61. maddesi, “Babıâli Ermenilerin oturdukları vilayetlerin mahalli şartları dolayısıyla muhtaç oldukları ıslahat ve düzenlemeleri gecikmeden yapmayı ve Kürtler ile Çerkezlere karşı emniyet ve huzurlarını korumayı taahhüt eder ve bu konuda alacağı tedbirleri sırası geldikçe ilgili devletlere tebliğ edeceğinde, adı geçen devletler de bu tedbirlerin tatbikine nezaret edeceklerdir.” şekilindedir...

Metnin tamamı için tıklayınız...