Amerikan Misyonerlerinin Ermeniler Arasındaki Faaliyetlerine Dair Rus Miralayı Potiyata’nın Raporu | Doç. Dr. Mithat AYDIN

Başbakanlık Osmanlı Arşivi Yıldız Tasnifi Perakende Evrakı Tahrirat-ı Ecnebiye ve Mabeyn Mütercimliği (Y.PRK.TKM.) 36/27’de bulunan söz konusu rapor, Rus miralaylarından Potiyata’ya ait olup Ahmed Nermi tarafından tercüme edilmiştir. Bununla beraber raporun aslına Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde tesadüf edemediğimiz gibi, raporun yazarı Potiyata hakkında da ne raporda, ne de başka bir belgede açık bir bilgi edinemedik. Onun Rus hükümeti tarafından Ermeniler arasında ve Ermeni olaylarında Protestan etkiyi araştırmak için Anadolu’ya gönderildiğini düşünmekteyiz. Buna dair BOA. Yıldız Tasnifi Perakende Evrakı Elçilik ve Şehbenderlikler Tahriratı (Y.PRK. EŞA.), 21/2, (9 B. 1312)’de bir ipucu bulunmaktadır. Bu belgede “bu önümüzdeki ilkbaharda Anadolu’da dolaşmak üzere iki Rus seyyahı iğrâm olduğu halde kendilerine teshilât irâ’e olunacağı…” denilmektedir. Burada gönderilen seyyahların adı belirtilmemekle beraber, belgenin tarihi ile Potiyata’nın raporunun yazıldığı tarih dikkate alındığında seyyahlardan birinin Potiyata olduğu tezini güçlendirmektedir...

Metnin tamamı için tıklayınız...